informatie Archieven - Een leven lang ontwikkelen

Een leven lang ontwikkelen in het beroepsonderwijs

15 januari 2018 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Het Expertisecentrum Beroepsonderwijs (Ecbo) onderzocht in 2016 in hoeverre mensen na hun mbo opleiding ‘een leven lang leren’, hoe ze dat doen en wat het hen oplevert. Goed leesbaar, zeer informatief, met nuttige aanbevelingen.

Ecbo onderscheidt verschillende beroepsgroepen (dus niet alleen sectoren) en dat maakt dat het rapport een behoorlijk gedetailleerd inkijkje biedt. Wat het nog interessanter maakt, is dat er niet alleen is gekeken naar ‘formeel’ leren (door training en opleiding), maar ook naar informeel, al doende leren op de werkvloer.

Uit het onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat er beroepen zijn waarin zowel het formeel als het informeel leren hoog is (medewerkers kinderopvang en automonteurs), en beroepen waarbij beide vormen van leren laag zijn (schoonmakers en logistiek medewerkers). Bouwvakkers lijken een lage score op formeel leren te compenseren met een hoge score op informeel leren. Bank- en verzekeringsmedewerkers leren veel formeel en non-formeel, maar relatief weinig informeel. Heel interessant dus voor iedereen die zich bezighoudt met professionele ontwikkeling in of voor een van deze beroepsgroepen.

Ook aan omscholing besteedt het rapport uitgebreid aandacht, met een interessante praktijkcasus: de al dan niet succesvolle overstap van grafici naar de procesindustrie.

Download het rapport hier: Leven-lang-leren-perspectief-vanuit-beroep gemarkeerd

Een leven lang ontwikkelen volgens McKinsey

13 oktober 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Wat een hoopgevend bericht in NRC! Consultancyfirma McKinsey heeft het nog eens grondig nagerekend en kwam tot de conclusie dat een leven lang ontwikkelen noodzakelijk is voor de Nederlandse economie.

McKinsey is niet de eerste: de SER, de commissies Sap, Rinnooy Kan en nog wel een stuk of wat commissies en onderzoeksbureaus kwamen tot precies dezelfde aanbeveling. Maar misschien wordt McKinsey nóg serieuzer genomen door het nieuwe kabinet en de werkgevers: zij zijn immers de koningen van de efficiency. Waar McKinsey komt, worden kosten geschrapt. Maar nu komen de consultants met een andere boodschap: serieus investeren in de ontwikkeling van medewerkers levert Nederland naar schatting ruim 2% extra economische groei op. Duidelijke zaak, lijkt mij.

Ontwikkeling wordt door de onderzoekers breed gezien: niet aleen cursussen en opleidingen volgen, maar ook activiteiten als job rotation, spannende nieuwe opdrachten aanpakken, verdieping en verbreding zijn manieren om te leren en ontwikkelen. Ik had het zelf niet beter kunnen zeggen.

De samenvatting in NRC is helder (en Nederlands, ook fijn), maar er staat een zinnetje in dat mij interigeert en ook een beetje irriteert:
“Voor oudere medewerkers is het (permanent doorleren, red) misschien ook moeilijker dan voor jongeren.”
Kunnen we nu eens ophouden met het herkauwen van dat vooroordeel? Jongeren leren makkelijker nieuwe feitenkennis, talen, rijtjes. Ouderen zijn beter in het leggen van verbanden, kunnen nieuwe kennis koppelen aan ervaring. Het leren van ouderen verloopt dus niet slechter dan dat van jongeren, wel anders. Maar daarover later meer.

Hier vind je het artikel in NRC en hier het volledige rapport.

Mooi voorstel, nu nog aan de slag!

27 september 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Aan de slag met een leven lang ontwikkelen; op weg naar een ontwikkelingsgerichte arbeidsmarkt.

Zo heet het voorstel om, met een paar eenvoudige beleidsingrepen, professionele ontwikkeling makkelijker te maken voor meer mensen. NRTO, ABU, Cedris en OVAL, vier partijen die ieder vanuit eigen perspectief betrokken zijn bij werken en leren, schreven het gezamenlijk. Zij boden hun voorstel in maart 2017 aan aan SER-voorzitter Mariette Hamer.

Een helder en beknopt voorstel met als kern eigen verantwoordelijkheid, keuzevrijheid en kwaliteit. Open voor zowel werknemers als zelfstandigen. Zonder beperkingen voor mensen boven een bepaalde leeftijd of opleidingsniveau. Met de aanbeveling om extra geld beschikbaar te stellen voor lager en middelbaar opgeleiden. Mooi vormgegeven ook, met zo’n fijn kaartje van de Argumentenfabriek. Kortom: prachtig voorstel!

Maar: aangeboden in maart, daarna niets meer van gehoord. Het demissionaire kabinet, de formerende partijen, de sociale partners en ook de SER die het zo blij in ontvangst nam… Wat vinden ze er eigenlijk van? Wat gebeurt ermee? Wie het weet mag het zeggen.

Je kunt het voorstel hier downloaden of aanvragen bij een van de betrokken partijen.

Aan-de-slag-met-Leven-Lang-Ontwikkelen

Met de juiste vaardigheden de arbeidsmarkt op

26 september 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

School en samenleving hebben de taak om jongeren zo goed mogelijk voor te bereiden op hun toekomst, dus ook op hun toekomstige werksituatie. Maar veel banen waarop het huidige (beroeps)onderwijs voorbereidt, zullen zijn verdwenen tegen de tijd dat de studenten klaar zijn. Wat moeten de jongeren van nu leren om in die nog-niet-bestaande werkwereld te kunnen functioneren? Hoe kan het onderwijs hen daarop voorbereiden?

Juliette Walma van der Molen en Paul A. Kirschner deden onderzoek en geven aanbevelingen voor het onderwijs. In hun whitepaper Met de juiste vaardigheden de arbeidsmarkt op benoemen zij een aantal kernkwaliteiten voor de werknemers-van-straks. De motivatie om te blijven leren wordt daarbij nadrukkelijk genoemd – niet gek in een wereld waar de veranderingen elkaar steeds sneller opvolgen.

Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Open Universiteit en de Nederlandse Stichting voor Psychotechniek. Het whitepaper Met de juiste vaardigheden de arbeidsmarkt op is te bestellen bij NSvP of hier te downloaden:

nsvp_whitepaper_pdf_20170606(3).

Lessen uit sectorplannen rond een leven lang ontwikkelen

18 september 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Wat helpt nou écht om mensen te stimuleren in hun professionele ontwikkeling? Als het hoger management zelf ook meedoet. Laat zien dat ook de CEO, de CFO en de COO nog iets te leren hebben, laat de algemeen manager en de teamleider delen wat ze willen leren en hoe ze zich verder gaan ontwikkelen. Dat klinkt voor de hand liggend en dat is het ook, en toch komt het nog veel te weinig voor.

Dit is een van de conclusies in het kersverse rapport ‘Sectorplannen, lessons learned’ in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Het lezen waard als je een leven lang ontwikkelen of duurzame inzetbaarheid of in jouw branche of organisatie op de kaart wilt zetten. In het rapport worden de ervaringen met sectorplannen rond duurzame inzetbaarheid op een rijtje gezet. Deze sectorplannen zijn gemaakt en uitgevoerd door sociale partners: werknemers- en werkgeversorganisaties en O&O-fondsen. Interessante uitkomsten en aanbevelingen, óók als je niet bij of namens een sociale partner opereert.

Een andere ervaring: het helpt enorm als je individueel maatwerk kunt leveren, dus écht luistert, en ontwikkelmogelijkheden biedt zoals mensen ze graag hebben. Géén verplichte deelname of ‘voor de zekerheid’ inzetten op een te laag niveau. De gemiddelde medewerker (als die al bestaat) is in haar of zijn privésituatie toch ook echt in staat zijn om eigen keuzes te maken – waarom zou dat anders zijn als het gaat om werk en loopbaan? Ontwerp bijvoorbeeld een cafetariamodel, waarin mensen zelf kunnen kiezen wat ze nodig hebben, op welke manier en wanneer.

Meer van dit en andere tips in het rapport.

*Voor wie zich afvraagt wat een O&O-fonds is (want lang niet alle sectoren kennen dat): Een O&O-fonds (ook wel A&O-fonds) is een stichting die namens werkgevers en werknemers in een bepaalde sector de opleidingsbudgetten beheert. Dit systeem ligt nogal onder vuur: zo’n pot vastgelegd geld helpt niet echt om mensen te stimuleren eens iets in een andere sector te proberen, luidt de kritiek.

Subsidie 2017: niet voor werkgevers

18 september 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Jammer en onverwacht nieuws: er komt dit najaar géén ESF-subsidie beschikbaar voor bedrijven die duurzame inzetbaarheid van medewerkers willen stimuleren. Het zal wel iets te maken hebben met de slepende formatie en de crisis in de polder.

Gemeenten, O&O-fondsen en sociale partners hebben meer geluk: voor die drie specifieke groepen is er nog wel geld. Het ’tijdvak subsidieaanvraag’ is opengesteld van 25 september tot 13 oktober, en wees er snel bij want op is op. Mocht je werkzaam zijn bij zo’n partij, en een plan voor duurzame inzetbaarheid klaar of in wording hebben liggen, kijk dan snel op de website van het Agentschap SZW. Daar vind je informatie over de voorwaarden, wijze van aanvragen en een paar voorbeeldprojecten.

Hieronder, letterlijk van de website, de thema’s waar het om gaat – in het kader van Een leven lang ontwikkelen zijn vooral thema 2 en 3 relevant.

“Thema’s en producten

Projecten moeten gericht zijn op een of meerdere van de volgende thema’s:

het bevorderen van gezond, veilig en vitaal werken, waaronder gelijke kansen en non-discriminatie, het voorkomen van werkstress en burn-out;
het bevorderen van goed werkgeverschap en goed opdrachtgeverschap, betrokkenheid van werkenden en employability waaronder een leercultuur en skills strategy;
het stimuleren van arbeidsmobiliteit van werkenden, waaronder regionale en intersectorale arbeidsmobiliteit.”

Tip: als je – met of zonder subsidie – branchebreed aan de slag wilt, kun je gebruikmaken van de lessen die er in andere sectoren zijn opgedaan. Hier vind je info en het rapport Lessons learned.

Leestip: Werken en leren in de robotsamenleving

18 september 2017 By Tineke van Kooten Leave a Comment

Ik heb De robot de baas al een tijdje in de kast staan en pak het er regelmatig bij als ik in de krant weer iets lees over automatisering of de toekomst van werk. Het is een heel rijke en diverse bundel met bijdragen van wetenschappers en journalisten uit allerlei verschillende hoeken; economen, sociologen, arbeidsmarktonderzoekers en techneuten. Heel leesbaar en met veel verwijzingen voor wie verder wil lezen.

De drie hoofdthema’s die in deze verkenning worden uitgediept zijn:

Welke robotisering en digitalisering zien we vanuit het perspectief van de arbeidsmarkt op ons af komen?
Wat is bekend over de gevolgen van robotisering en digitalisering voor werk?
Welke vraagstukken rond robotisering zou de overheid op de beleidsagenda moeten zetten, en wat kunnen werkgevers, werknemers en wetenschappers doen?

Een paar opvallende conclusies, wat mij betreft:

Digitalisering heeft invloed op (aantallen) banen, maar vooral op taken binnen banen. Met andere woorden: je ziet vaker dat beroepen veranderen dan dat ze verdwijnen.
Niet alleen laag- en middengeschoold werk wordt sterk beïnvloed door digitalisering en robotisering, ook hoogopgeleiden krijgen er steeds meer mee te maken. Het werk van advocaten, artsen, wetenschappers, komt evenzeer onder druk te staan als dat van boekhouders en administratief medewerkers.
Soorten werk waarbij (vooralsnog) grote obstakels zijn om te worden overgenomen door robots, zijn werk dat creativiteit vergt en werk met veel sociale interactie. De competenties die in een gedigitaliseerde toekomst nodig zijn, zijn dan ook niet zozeer technische en IT-skills, maar empathie, creativiteit en veerkracht.
Robotisering leidt pas tot productiviteitswinst in een bedrijf als de manier van werken wordt aangepast: meer training, werken in teams, autonomie en werkzekerheid blijken factoren die helpen om de samenwerking tussen mens en robot te optimaliseren.

De robot de baas is een verkenning van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en is uitgegeven door Amsterdam University Press. Je kunt het rapport downloaden op de website van d e WRR, of als (mooi uitgevoerd) boek aanschaffen.

Over Een leven lang ontwikkelen